afrolex

- 2005: Ξεκινώντας ένα τρίμηνο οδοιπορικό στη Γουϊνέα και στο Μάλι, ενδιαφέρον μας φάνηκε να αφηγούμασταν τις καυτές εικόνες που θα συναντάμε στους φίλους, εικόνες που θα τους συγκινούσαν και θα τους διατηρούσαν κοντινή και ελκυστικότερη την εικόνα μας! - 20/12/2010: Five years after, το sequel, σαν λογοτεχνικό έργο σε συνέχεια!

Όνομα:

Τρίτη, Φεβρουαρίου 28, 2006

Νέοι (by Yannis).



Τους βλέπεις στις παραλίες, στο δρόμο, παντού. Από το πρωί ως το βράδυ, καπνίζουν χασίς.


Στην αρχή δεν το καταλαβαίνεις, αλλά είναι εκεί, ανάμεσα στα σκουπίδια.


Λίγο πριν έρθω στο cafe, έβλεπα ένα oδηγό για την Γουινέα, "Guinee Today".
Καλά το σήμερα, αλλά σαν πολύ καπνιστό δεν φαίνεται το αύριο;

Κυριακή, Φεβρουαρίου 26, 2006

Εκκλησιασμός.

Κυριακή ξημέρωσε στο χωριό. Πρωί, η ώρα 9, σήκω Ορέστη να πάς εκκλησία. Σηκώθηκα, η 9χρονη συμμμαθήτρια Αλέκα, έρωτας κυριολεκτικά πρωτόγνωρος, θα μούριχνε ματιές παρηγοριάς από το απέναντι στασίδι σ’ όλη τη διάρκεια του υποχρεωτικού εκκλησιασμού, έτσι που το “Δι’ Ευχών…” του τέλους, πάντοτε μαρτυρικά μακρυνό, να γεννά τη χαρά της λύτρωσης μπολιασμένη με μια δόση συναισθηματικής στέρησης, μέχρι το Δευτεριάτικο αντάμωμα.


West Africa, N’Zerekore, 35 years after: Οι προτεσταντική κοινότητα θα μας φιλοξενήσει στη Κυριακάτικη λειτουργία, επιτρέποντας μας να φιλμάρουμε, να φωτογραφήσουμε και να θαυμάσουμε αυτό που δεν ζήσαμε στα μέρη μας!


Μια Τελετή: Σεμνή, που να προσφέρει εσωτερικότητα, αλληλεγγύη, άφεση, μεταφυσικό στήριγμα και όρια σ’ όσους τα χρειάζονται, χωρίς να γίνεται βραχνάς, υποχρέωση και σύστημα διαχείρισης συνειδήσεων. Τη χαιρετίσαμε, με το μάτι μας σε εγρήγορση για τυχόν εντοπισμό στοιχείων εκτροπής, η δομή του συστήματος «Θρησκεία» ιστορικά έχει καταστεί άκρως ύποπτη.

Μα, όλα είχαν το χρώμα του γάλακτος και της παρθενίας και είπαμε μία Κυριακή είναι αυτή, ας αφεθούμε σε Άχραντες και Αμόλυντες ψευδαισθήσεις, μακάρι να μπορούσαμε και για περισσότερο.


Υπήρχε ένα έξυπνο σύστημα αερισμού με πολλά μικρά παράθυρα που πάνω από την είσοδο σχημάτιζαν ένα μεγάλο σταυρό, τα οποία άνοιγαν το χώρο και έφερναν τη δροσιά, και υπήρχαν στην έδρα διαφορετικοί πάστορες και ομιλητές και δύο ή τρεις μεταφραστές στις τοπικές διαλέκτους και τα Γαλλικά, που μάκραιναν το χρόνο, και κάποια νεαρά χριστιανόπουλα που ξυπνούσαν διακριτικά όποιον έδειχνε να αποκοιμιέται ακουμπισμένος στο μπροστινό πάγκο!

Κυρίως υπήρχε ζωντάνια και πως αλλιώς να γίνονταν με τέσσερις εναλλασσόμενες χορωδίες να ψάλλουν τραγούδια και με ένα djembe να ξεσηκώνει? Φυσικά η πολύχρωμη χορωδία των ηλικιωμένων γυναικών το γλεντούσε περισσότερο απ' όλους, χορεύοντας και κρατώντας ρυθμικά κεσέ-κεσέ, όλοι περνούσαν καλά, γιατί ο θεός να μην είναι γλεντζές?

Είναι απίστευτο το πόσο δυνάμωνε την όλη τελετή η μουσική, gospel, γκρουβάτη και απολαυστική, πόσο την έδενε με τη ζωή, και πόσο δίχως νόημα ηχούσε η ανάμνηση της μιζέριας, της στέρησης και της λατρείας του θανάτου που μας αποπνέουν οι θρησκευτικές τελετές στην Ελλάδα (το «μας» αποτελεί μία τιτάνια προσπάθεια υποκειμενικοποίησης της άποψης μας, αν και δεν φανταζόμαστε ότι κάποιος μπορεί να διαφωνεί...).

Κάμποσες φορές το θρήσκευμα πρόσφερε οβολούς στο δίσκο, για την εκκλησία είτε για συνανθρώπους που είχαν κάποια (εγκεκριμένη) ανάγκη. Προσφέραμε και εμείς και μας ανάγγειλαν από το μικρόφωνο.

Με το τέλος, κοντά στη μία το μεσημέρι, φωτογραφηθήκαμε κάτω από ένα ουράνιο τόξο καλοσύνης και πήραμε συνέντευξη από τον αρχηγό της προτεσταντικής αποστολής, όπου ο Λευτέρης έδωσε ρεσιτάλ δημοσιογραφικών ικανοτήτων.

Δεν βρήκαμε άλλες τελετές, ανιμιστικές αυτή τη φορά, που τις θέλαμε πολύ, κάτι η 26ετής (μέχρι το 1985) βαρειά δικτατορία του Sekou Toure, κάτι ο επιπλέον χρόνος που μας έλειπε για να τις ανακαλύψουμε, έτσι αφήσαμε πίσω το δάσος και τα μυστικά του, παίρνοντας μαζί μας ατόφια τη χαρά του ανεπιφύλακτου εκκλησιασμού μας και κάποιες ιστορίες μυστήριες με μάγισσες που θα τις πούμε μετά.

Σάββατο, Φεβρουαρίου 25, 2006

Εικόνες καθημερινότητας.

Πάνω στη κοκκινωπή ζεστή γή είτε πάνω στη καυτή άσφαλτο, σπάνια με ένα πάνινο υπόστρωμα, οι μπουγάδες (μας) στεγνώνουν σε χρόνο ρεκόρ, καμιά φορά κάτι τις απουσιάζει στο μάζεμα, είναι η οικονομία της ανάγκης και κανείς δεν το σχολιάζει.


Οι -πολύ- πρώτες ύλες νάναι καλά, τα υπόλοιπα στάδια αναλαμβάνει η οικοτεχνία να τα ολοκληρώσει, και μας θυμίζει πόσο θαυμαστά εύκολα είναι συνήθως αυτά!
Ένα απλό ξύλινο καλούπι στο οποίο χύνουν γή, νερό, πέτρες και ήλιο, να τα πληθιά. Κι αν -στη πόλη συνήθως- στις μία μία θρυμματισμένες πέτρες ή χαλάσματα προσθέσουν λίγο τσιμέντο, πιο μοντέρνοι, προκύπτουν οι τσιμεντόλιθοι.





Αφρικάνικες γαλοπούλες: στη Δαδιά ο Ποϊραζίδης τα λέει γύπες και όρνια και τα ταίζει στο στόμα, εδώ αφθονούν και βασιλεύουν, καμπουριαστές κουκίδες που παραμονεύουν καρτερικά, μαύρες φιγούρες που πλανάρουν στο δειλινό ουρανό, αμήν!

Ο γέρος και η παγκοσμιότητα...


...της ματιάς του. Ou bien?

(Δεν μοιάζει στο Νικολή, που απολύεται όπου νάναι?)

Μικρός πωλητής.

Αυτή η φωτογραφία μονιμοποιήθηκε στο μυαλό μας. Μάταια! Ο μικρός θα συνεχίσει να πουλάει φωτιστικό πετρέλαιο για τις λάμπες με το φυτίλι...

Τρίτη, Φεβρουαρίου 21, 2006

Υπέροχο Bossou!

Το ψηλότερο βουνό της Γουινέας, Mont Gban, που προστατεύεται από την UNESKO, απ' όπου ατενίζει κανείς τη Λιβερία, την Ακτή Ελεφαντοστού και τη Σιέρα Λεόνε, δεν το ανεβήκαμε, γιατί η πρόσβαση από τη πιο προσιτή ανατολική του διαδρομή έχει απαγορευτεί εδώ και έξι μήνες, λόγω παραχώρησης του παγκόσμιου μνημείου φυσικής ομορφιάς σε Αυστραλούς για εκμετάλευση του ορυκτού του πλούτου.

Καλύτερα ίσως, γιατί έτσι προσεγγίσαμε το βουνό άπό τα δυτικά, στους πρόποδες του οποίου απλώνεται το πανέμορφο Bossou, όπως φαίνεται και στό "Χάραμα". Υπάρχουν εκεί δύο λόφοι όπου δώδεκα χιμπατζήδες πηγαινοέρχονται, περνώντας από το χωριό, αποκομένοι από τους άλλους του δάσους και έτσι ένα ινστιτούτο που επιχορηγείται από τους Ιάπωνες φροντίζει επιστημονικά για την επιβίωση τους, μάλιστα σχεδιάζουν να ανοίξουν ένα μονοπάτι κάμποσων χιλιομέτρων για να ενωθούν οι πληθυσμοί.

Χάραμα, αθόρυβοι, (ξε)κινήσαμε για τον ένα θαυμάσιο λόφο, από στενά σύδενδρα περάσματα, μια διαδρομή που την χαρακτήριζε η πολύ καλή διάθεση, απέπνεε ζωή η υγρασία του πράσινου.

Ο Pele κυτάζει προσεκτικά πριν διασχίσει το δρόμο! Ένα από τα πιο όμορφα πρωινά μας!

Έξω από το χωριό ανηφορίζεις, χάνεσαι στη στροφή και σε δύο τσιγάρα δρόμο πέφτεις στα αγριωπά Λιβεριανά σύνορα. Μία, ελκυστικής δυσκολίας για μας, κατεύθυνση. Κάπου εκεί λειτουργεί στρατόπεδο προσφύγων του Ερυθρού Σταυρού, κάτασπρες (μα) ευγενικές βορειοευρωπαίες κοπέλλες μας μίλησαν στο N'Zerekore για τη δουλειά τους με αγάπη.

Όσοι αντίστροφα καταφθάνουν, κατέχονται από την ανακούφιση του γλυτωμού και την αβεβαιότητα του ξενιτεμού. Τους υποδέχεται η θετικότητα της κατηφοριάς και το ελπιδοφόρο θέαμα της ανωφερούς ματιάς!

Κυριακή, Φεβρουαρίου 19, 2006

Γιορτή.

Το Ν'Zerekore έχει τη φήμη της δεύτερης πόλης της Γουινέας, αλλά είναι σαν μεγάλο χωριό, με τράπεζα και cyber cafe, αλλά χωρίς patisserie!


Οι δυό μας και ο Giussepe οργανώσαμε μία γιορτή όπου ένα τοπικό συγκρότημα (έκπληξη!) κρουστών αλλά και ξύλινων τρομπετών χωρίς τρύπες, άρα χωρίς τη δυνατότητα για διαφορετικές νότες, έπαιξε για μάς και όλη τη γειτονιά. Τα κρουστά στη zone forestiere διαφέρουν, παίζονται κάτι μικρά djembe με μία ως και πέντε κεφαλές. Οι τέσσερες τρομπέτες συνόδευαν εντυπωσιακές και μπάσες, με διαφορετικό η κάθε μία ηχόχρωμα.

Αφουγκράζεστε, καλά μας?

Η πρώτη φωτογραφία καλωσορίζει το Γιάννη Λ. που έρχεται να προστεθεί στην ομάδα τα χαράματα.

Τρίτη, Φεβρουαρίου 14, 2006

Χάραμα.





Χάραμα στο Bossou, 1200 Km ΝΑ του Conakry, 4 βόρεια της Liberia.

Γιαν.

Δευτέρα, Φεβρουαρίου 13, 2006

Γιν 2 (Fatim).


Fatim, κάτοικος της απομακρυσμένης zone forestiere (Ν'Zerekore), 16, έμεινε έγκυος στα 14.

Στην Αφρική, όπου ιδίως στα χωριά τηρείται ακόμα το "έθιμο" της εκτομής, τα δικαιώματα των γυναικών είναι μια συζήτηση που έχει ανοίξει, στο Faranah υπήρχαν τα γραφεία μιας σχετικής οργάνωσης.

Ο ρόλος και η θέση των γυναικών στην εδώ κοινωνία των πολλών μουσουλμάνων και των λιγότερων, διαφορετικών δογμάτων, χριστιανών, μπορεί να είναι ένα εύκολο ερώτημα για εμάς, μα η απάντηση έχει πολλές συνιστώσες, όπως, αν το βλέπει κανείς από την ανδρική οπτική ή τη γυναικεία, από μέσα ή απ' έξω, και κατά πόσο υπερασπίζει ή θα υπερασπίσει σθεναρά την όποια θέση. Γιατί στην απάντηση, ενδιαφέρει ο ρυθμός μεταβολής ενός παγιωμένου και -φορές φαίνεται αναλοίωτου- γίγνεσθαι, που όμως οι δυτικότροποι ξέρουμε ότι "και όμως κινείται". Επίσης ενδιαφέρον θα ήταν να διακρίνει κανείς άν η όποια μελλοντική "βελτίωση" της θέσης των γυναικών, θα συνοδεύεται από τον υπαρκτό στις αναπτυγμένες κοινωνίες αφανισμό του ανδρικού φύλου, φίλε μου...

Ένα δύο στοιχεία (points) που -νομίζουμε ότι- είδαμε με τα ματάκια μας: Όσο οι υποχρεώσεις της γυναίκας μοιάζουν τραγικά πολλές και δυσβάσταχτες, άλλο τόσο μας φάνηκε ότι (πιθανότατα όσο το προηγούμενο εκπληρώνεται!) τυχαίνουν ενός είδους μητρικού σεβασμού από τους άντρες. Είδαμε γυναίκες να φωνάζουν στα μούτρα αντρών, ασταμάτητα και με μεγάλο κραδασμό! Επίσης δεν διακρίναμε ίχνη βίας, κάτι που μάλλον αφορά σε όλη τη δομή της αφρικάνικης κοινωνίας. Πολύ ευχάριστο μας φάνηκε αυτό.

Και, βέβαια, μένει να ερευνηθεί το μεγάλο ερώτημα του πώς βιώνουν αυτό που εμείς χαλαρά συζητάμε για λογαριασμό τους, οι ίδιες! Φαίνεται ότι προς το παρόν η αμφισβήτηση παρεπιδημεί μόνο στα φοιτητικά στρώματα (α! τι να πρωτοθυμηθούμε κι εμείς, Prince!). Μία φοιτήτρια, ανύπαντρη ακόμα στα 24 της, μας έλεγε ότι η καριέρα αρχίζει να αποκτά αξία για τις κοπέλλες, ευθέως ανταλλάξιμη με το άγχος του να μείνουν γεροντοκόρες, γιατί ο -αληθινός- άνδρας θα προτιμήσει ένα υπάκουο τρυφερούδι 13-16 χρονών, ενώ Αυτές τις Άλλες, θα τις αποφύγει όπως ο διάολος το λιβάνι, όπως ο σκώρος την καμφορά (πες κι εσύ ένα) γιατί λέει, θα της φωνάζει "έλα 'δώ" και αυτή δεν -είναι σίγουρο ότι- θα πάει!

Quiz: Νομίζετε ότι τώρα έχετε αντιληφθεί τις Αληθινές απόψεις των κλειδοκρατόρων αυτού του blog? Χα! Γιατί νομίζετε ήρθαμε εδώ χάμου, αν όχι να βρούμε τον παράδεισο της αναντίρητης αφοσίωσης, της τυφλής αποδοχής, που θα μας έδινε πίσω το χαμένο μας ανδρισμό, ακρωτηριασθέντα από τα μα και μου της κάθε Πηνελόπης?

Σάββατο, Φεβρουαρίου 11, 2006

Καλύβια



Καλύβες. Εκπληκτικά δροσερές, γοητευτικές και διαμπερείς, βοηθούν και στην αυτοσυγκέντρωση (όταν κοιτάς ξαπλωμένος τον κυκλικό ουρανό τους).
Δεν μπάζουν σταγόνα κατά τη περίοδο των βροχών.
Στα χωριά απαντιούνται πολύ συχνά, καμιά φορά σε παράταιρο συνδυασμό με νεώτερα παραλληλόγραμμα "κτίσματα". Κυριότερος εχθρός τους, η λαμαρίνα. Φίλοι τους τα μικρά κοκκινολαίμικα σπουργίτια που φτερουγίζουν αδιάκριτα στο σκιερό θόλο.

Quiz: Γιατί δεν τις κάνουν τετράγωνες?

Παρασκευή, Φεβρουαρίου 10, 2006

Αίνιγμα


"Προσπαθώ να εξιστορήσω κάτι και μόλις σωπάσω καταλαβαίνω πως δεν έχω πει ακόμα τίποτα. Μέσα μου μένει μια θαυμαστά φωτεινή, πυκνόρευστη ουσία και κοροϊδεύει τις λέξεις."

Elias Canetti, "Οι φωνές του Μαρρακές"

Τι είναι στη photo?

Πέμπτη, Φεβρουαρίου 09, 2006

Γιν

Τρίτη, Φεβρουαρίου 07, 2006

Μικρά εικονογραφημένα.













Πριν φύγουμε για την επαρχία, δύο βδομάδες περίπου τώρα, ξεκινήσαμε μια εκδρομή στο ile de Roum, ένα κοντινό στη πρωτεύουσα μικρό νησί, με καλές συστάσεις. Θα βρίσκαμε το γυιό του δάσκαλου Fadouba Ulare, που έκανε εκεί ένα σεμινάριο.

Από τη κοντινή αποβάθρα, πήραμε τη πιρόγα της γραμμής που πήγαινε σε ένα διπλανό νησάκι, ε, από 'κει κάτι θα βρίσκαμε, είπαμε χαρωπά.

Η ξύλινη πιρόγα έβαλε μέσα της κοντά 25-30 άτομα και νερά, που κάποιος τα άδειαζε συνεχώς με ένα κουβά. Ένα βουβό κύμα εκείνη τη μέρα, ανάγκαζε τον οδηγό να σβήνει τη μηχανή όταν αυτό πλησίαζε από τα πλάγια και το πλήθος να είναι σχετικά σιωπηλό. Μια ανεξήγητη εν πολλοίς, μεγάλη και μυστική ταραχή είχε καταλάβει τον ένα μικρό μας ήρωα, αυτόν που στο λεξιλόγιο του περιλαμβάνονταν πιο συχνά έννοιες όπως "σημάδια", "διαίσθηση", "ενέργεια" και που οι καταστάσεις και τα γεγονότα χαρακτηρίζονταν συχνά από χρώματα, τα κίτρινα, πίστευε, ήθελαν προσοχή.

Ανεξήγητη, γιατί δεν συνέβαινε συχνά. Στο νου του ανακαλούνταν "εξωτικές" ειδήσεις από τα ψιλά παρελθόντων εφημερίδων, πως πόσοι πολλοί πνίγηκαν σε αστεία και ρηχά ναυάγια στις μακρινές -τότε- για αυτόν χώρες, και διαπίστωσε ότι είχε σφίξει γερά με τις παλάμες του τη κουπαστή και αναρωτιόταν πόσοι από τα γυναικόπαιδα της πιρόγας ήξεραν να στ' αλήθεια να επιπλέουν στο νερό, το συγκεκριμένο για την ακρίβεια νερό, μπλε, κάτω από χλωμή ατμόσφαιρα!

Όταν οι -άριστοι, έκρινε- χειρισμοί του τιμονιέρη έδεσαν τη πιρόγα στη σταθερή προκυμαία του Σω, υπήρξε μία σχετικά αφιλόξενη αντιμετώπιση από τους στρατιώτες(...) που είχαν βάση τους έκεί, όχι, δεν υπήρχε τρόπος να βγούμε στην άλλη πλευρά του νησιού, από όπου το Roum ήταν αρκετά κοντά, έπρεπε λέει να γυρίσουμε πίσω!

Μα τρόπος όλο και υπήρχε, έπρεπε απλώς να περπατήσουμε τα τέσσερα χιλιόμετρα που χώριζαν τα δύο παράκτια χωριά, το Σω από το Κασά. Διασχίσαμε το πρώτο και απομακρυνθήκαμε, έκανε ζέστη αλλά ο χωμάτινος δρόμος πλαισιώνονταν από πράσινα δέντρα και ψηλά φυτά, ένα νέο όμορφο τοπίο, είχαμε κέφι, η μέρα έχανε το κίτρινο χρώμα της.

Λίγο μετά τη στροφή όμως, πετάχτηκαν πίσω μας δύο γεροδεμένοι νεαροί, στο ύψος μας, κρατώντας κάτι μακρυά κοντάρια και με σαγρή φωνή απαίτησαν τα μπαγκάζια μας. Αντιγράφουμε από το βιβλίο συμβάντων:

"Τα μάτια τους στένεψαν στην απειλή, κρύβοντας τη λάμψη που άστραψε. Ένα ταυτόχρονο βήμα εμπρός δήλωσε την άρνηση, ένα και ένα δεύτερο ουρλιαχτό συναγερμού και μάχης απαντήθηκε από μία αιφνιδιασμένη ξώφαλτση και η υποχώρηση ήταν γεγονός. Κάποιες πετριές εκφοβισμού, πήγαν στο βρόντο."

Στην παραλία του Κασά οι ψαράδες ξέπλεκαν τα δίχτυα τους και τα παιδιά σχημάτιζαν κύκλους στην παραδεισένια ακτή. Παίξαμε μαζί ποδόσφαιρο στην άμμο. Δύο ώρες αργότερα, η πιρόγα της γραμμής μας οδήγησε πάνω σε μια απόλυτα γαλήνια θάλασσα στο όμορφο ile de Roum, η μέρα έμοιαζε πιο όμορφη από άλλες.

Βρήκαμε εκεί Γάλλους να κάνουν σεμινάριο κρουστών κάτω από τα δένδρα, το βράδυ στη μεγάλη βεράντα οι νεαροί αφρικανοί έδωσαν ένα καταπληκτικό κονσέρτο και έστειλαν χαιρετισμούς και χαμόγελα στους περυσινούς Ναράιαν, Θόδωρα και Κωστή. Ξημερώσαμε σχεδόν άυπνοι, η επιστροφή ήσυχη με το χάραμα, μας περίμενε μακρύ ταξίδι την ίδια μέρα.


Α, μη ξεχάσουμε να σας στείλουμε κι ένα βιαστικό χαιρετισμό πριν φύγουμε, τι θα αποπνέει άραγε ("Ενδοχώρα", 18/1)?